Vải Spandex là gì? Có nguồn gốc từ đâu, đặc tính thế nào?

Vải Spandex là một chất liệu được ứng dụng phổ biến trong ngành may mặc, tuy nhiên chúng lại có phần khá xa lại khi so với các loại vải khác như: cotton, polyester, satin, silk,… Vậy chất liệu Spandex này có nguồn gốc từ đâu? Đặc tính nổi bật của chúng là gì? Được ứng dụng trong các lĩnh vực nào? Hãy cùng Nệm Trung Nguyên tìm hiểu câu trả lời trong bài viết sau đây nhé!

Vải Spandex là gì?

Spandex (tên khác là lycra hoặc elastane) là một loại vải sợi tổng hợp, được tạo ra từ sự kết hợp giữa một polyglycol chuỗi dài và một diisocyanate ngắn có chứa ít nhất 85% polyurethane. Do mục đích sản xuất là để thay thế cao su nên loại vải này có độ đàn hồi rất cao, có thể co dãn gấp 5-8 lần so với kích thước thông thường.

Thực tế, vải Spandex nguyên chất sẽ không được dùng trong ngành may mặc, mà một lượng nhỏ loại vải này được sẽ được dệt thành các sợi tổng hợp, bán tổng hợp hoặc hữu cơ khác. Do khả năng co dãn tốt, chất liệu này thường được dùng để sản xuất các loại quần áo thể thao, đồ bơi,…

Spandex là biến thể của từ “expand” trong tiếng Anh (nghĩa là “giãn nở”), thường được dùng phổ biến ở Bắc Mỹ. Tuy nhiên ở châu Âu lại gọi Spandex bằng “elastane” – lấy trực tiếp từ “elastic” (nghĩa là “đàn hồi”), cụ thể là là élasthanne (Pháp), elastan (Đức), elastano (Tây Ban Nha), elastam (Ý), eslasthaan (Hà Lan),… Một số nơi khác sẽ sử dụng từ Lycra như Bồ Đào Nha, Anh, Ireland, Úc, Brazil, New Zealand,…

Tìm hiểu về nguồn gốc ra đời của vải Spandex

Trong chiến tranh thế giới thứ 2, nhu cầu sử dụng vật liệu cao su là rất lớn, đặc biệt là với các thiết bị xây dựng. Do đó, các nhà khoa học đã bắt đầu tìm kiếm một giải pháp để thay thế cao su trước nguy cơ khan hiếm.

Năm 1940, chất đàn hồi Polyurethane đầu tiên đã được cho ra đời. Sau đó, các nhà phát minh tại Du Font đã sản xuất được polyme nylon đầu tiên, tuy nhiên chúng lại rất cứng nên cần rất nhiều nỗ lực để khác để gia tăng độ đàn hồi.

Đến năm 1952, nhà khoa học Đức Farben Fabriken Bayer đã sản xuất thành công sợi Spandex đầu tiên – ông đã giành được bằng sáng chế của Đức cho phát minh quan trọng này.

Cho đến năm 1962, các nhà phát minh Du Pont đã kết hợp với Công ty Cao su Hoa Kỳ để sản xuất sợi Spandex, họ sử dụng tên gọi Lycra cho vải và thương hiệu của mình. Đây cũng là công ty có quy mô lớn nhất thế giới trong lĩnh vực sản xuất sợi Spandex cho đến ngày nay.

Khám phá quá trình sản xuất sợi vải Spandex

Theo Nệm Trung Nguyên tìm hiểu, quá trình sản xuất vải Spandex sẽ gồm có 6 bước quy trình sau đây:

• Bước 1: Các nhà sản xuất sẽ phối trộn glyco và monomer diisocyanate theo tỷ lệ 1:2, nhằm tạo tạo ra sợi prepolymer – đây là tiền thân của sợi Spandex.
• Bước 2: Kết hợp prepolymer với diamine theo tỷ lệ 1:1 để tạo phản ứng hoá học, được gọi là mở rộng chuỗi. Sau đó thu được một dung dịch, pha với dung môi (DMSc) để tạo thành dung dịch kéo sợi.
• Bước 3: Dung dịch kéo sợi được đưa vào máy quay hình trụ nhằm tạo thành sợi Spandex; đồng thời gia nhiệt bằng nitơ, dung môi hoá học để cho polymer lỏng phản ứng hóa học và hình thành sợi rắn.
• Bước 4: Sau khi trải qua giai đoạn trong máy quay sợi, các sợi rắn sẽ được hình thành với độ dày và chiều dài khác nhau – đây là sợi Spandex.
• Bước 5: Bóc tách các sợi Spandex, sử dụng chất Magnesi stearat hoặc polyme khác để ngăn chúng bám dính vào nhau. Sau đó, sợi Spandex được chuyển đến con lăn trên ống chỉ rồi dệt thành vải.
• Bước 6: Kiểm tra tra chất lượng sợi Spandex với các tiêu chí như độ co dãn, kích thước tiêu chuẩn, chất lượng,… Các sợi không đạt sẽ bị loại bỏ nhanh chóng.

Đánh giá ưu nhược điểm của vải Spandex

Sau đây, hãy cùng Nệm Trung Nguyên đánh giá chi tiết về ưu nhược điểm của chất liệu Spandex nhé.

ƯU ĐIỂM

NHƯỢC ĐIỂM

Khả năng đàn hồi vượt trội, có thể co giãn từ 5-8 lần so với kích thước ban đầu. Vải chịu được lực kéo lên đến 500% mà không bị giãn, hư hỏng hoặc rách. Mặt vải mềm mại, nhẹ, không bị nhăn nhúm, đảm bảo tính thẩm mỹ cao. Độ bền cao, chống mài mòn tốt, không bị xù lông hoặc thô cứng dù đem giặt nhiều lần. Chống thấm nước tốt, khô nhanh nên thường được dùng để sản xuất đồ bơi. Không gây dị ứng cho da, không làm ngứa ngáy hoặc khó chịu khi mặc. Chống tĩnh điện tốt, vải không tạo ra tiếng ma sát khó chịu.

Độ thấm hút kém, dễ gây bí bách hoặc khó chịu. Dễ hư hỏng, giảm tuổi thọ khi tiếp xúc với các loại thuốc tẩy có tính kiềm hoặc độ pH cao. Dễ xuất hiện vấn đề ố vàng sau thời gian dài sử dụng. Vải dễ bị chảy xệ hoặc nhăn nhúm khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Không có khả năng tự phân huỷ, dễ gây ảnh hưởng đến môi trường.

Các loại vải Spandex phổ biến trên thị trường

Hiện nay, không có một số sản phẩm nào sử dụng 100% chất liệu Spandex, lý do là chúng có giá cả khá cao nên khó ứng dụng rộng rãi. Do đó, các nhà sản xuất sẽ thường kết hợp vải Spandex với các loại sợi khác nhằm tối ưu chi phí và tăng cường thêm các ưu điểm khác. Một số loại vải Spandex phổ biến có thể kể đến như là:

Cotton Spandex

Đây là sự kết hợp giữa sợi Cotton và sợi Spandex, mang đến nhiều ưu điểm nổi bật như khả năng thấm hút mồ hôi, thoáng mát, không gây kích ứng, co giãn tốt, mềm mại, trọng lượng nhẹ, ít bám bụi, dễ vệ sinh giặt giũ,… Chất liệu vải này thường được dùng để may quần áo thời trang như áo thun, sơ mi, quần áo thể thao, đồ lót các loại,…

Polyester Spandex

Đúng như tên gọi, loại vải này là sự hoà trộn giữa chất liệu Polyester và Spandex. Sự kết hợp này đã cho ra đời loại vải thun lạnh, có đặc tính thoáng mát, mềm mại, độ bóng nhẹ, co giãn tốt, dễ giặt, bền bỉ, giữ phom tốt,… Vải thường được dùng để may các sản phẩm thời trạng sang trọng như váy, đầm,…

Len Spandex

Vải len thường có nhược điểm là độ co giãn và đàn hồi kém, do đó các nhà sản xuất đã cho kết hợp thêm với chất liệu Spandex. Điều này đã giúp tạo ra các loại trang phục len với độ đàn hồi cao, co giãn tốt, bền đẹp, không tạo mùi khi cơ thể ra mồ hôi, giữ ấm tốt… Chất liệu này thường được ứng dụng may các loại áo len dày, áo khoác, quần áo cho hoạt động ngoài trời,…

Ứng dụng của chất liệu Spandex trong đời sống

Khi mua sắm các vật dụng hoặc sản phẩm thời trang, Nệm Trung Nguyên chắc hẳn bạn đã không ít lần nghe hoặc nhìn thấy cái tên Spandex được nhắc đến. Thực chất loại vải này được ứng dụng rất rộng rãi trong đời sống, nhất là ở lĩnh vực sản xuất đồ thể thao như đồ bơi, đồ lót, quần trượt tuyết, quần legging, đồ tập gym, quần áo cho vận động viên xe đạp/chèo thuyền…

Vải Spadex còn được dùng để may các loại quần áo thông thường như áo sơ mi, quần jeans, đồ tây âu, áo len, áo khoác gió,… Hoặc sản xuất các loại vật dụng khác như niềng răng chỉnh hình, gối vi sinh, dây đai áo ngực, găng tay, vỏ bọc ghế, áo bọc nệm,…

Giải đáp các câu hỏi về chất liệu Spandex:

Vải Spandex có tốt không?

Qua những phần tìm hiểu trên đây thì có thể khẳng định Spandex là loại vải rất tốt, sở hữu hàng loạt các ưu điểm như co giãn tốt, độ bền cao, chống thấm, không gây dị ứng,… Việc vải được ứng dụng rộng rãi trong nhiều hoạt động sản xuất là minh chứng cụ thể nhất. Dĩ nhiên, Spandex vẫn còn tồn tại nhiều nhược điểm nhưng không đáng kể.

Vải Spandex có nóng không?

Thực tế, vải Spandex có độ thấm hút kém, dễ gây bí bách khó chịu. Để giải quyết vấn đề này, các nhà sản xuất đã kết hợp Spandex với các loại sợi như Cotton hoặc Polyester nhằm tăng tính thoáng mát, bạn có thể tham khảo các chất liệu này khi mua sắm.

Chất liệu Spandex được sản xuất ở nước nào?

Hiên nay có rất nhiều tập đoàn, công ty sản xuất vải Spandex, điển hình như DuPont với các nhà máy ở hàng chục quốc gia khác nhau. Phần lớn các nhà máy sản xuất Spandex đều nằm ở Trung Quốc, một số các quốc gia chiếm tỷ trọng nhỏ hơn có thể kể đến như Hoa Kỳ, Ấn Độ, Pakistan, Brazil,…

Vải Polyester và Spandex khác nhau như thế nào?

Vải Polyester là loại sợi tổng hợp với các thành phần có nguồn gốc từ than đá, dầu mỏ và khí (ethylene). Chất liệu Polyester được đánh giá là có độ bền cao và giá cả rẻ hơn so với Spandex.

Lưu ý khi mua sắm và bảo quản quần áo vải Spandex

Sau đây là một số lưu ý khi mua sắm và bảo quản quần áo từ vải Spandex bạn nên biết.

• Khi mua quần áo có chất liệu Spandex, bạn nên đến trực tiếp cửa hàng để thử đồ, vì vải có độ co giãn cao nên sẽ ảnh hưởng đến cảm giác khi mặc đồ.
• Nếu bạn có thân hình nhỏ thì nên chọn size nhỏ hơn kích thước thông thường, còn nếu bạn là người to lớn thì nên chọn size lớn hơn bình thường.
• Nên giặt quần áo vải Spandex bằng tay với nước ấm, không nên dùng tay vắt mạnh.
• Không nên sấy hoặc ủi quần áo sau khi giặt vì vải Spandex không có khả năng chịu nhiệt, có thể gây giảm độ bền của quần áo.
• Chỉ dùng các loại chất tẩy nồng độ nhẹ, không được đổ trực tiếp chất tẩy lên quần áo.
• Phơi quần áo tại nơi thoáng mát, không nên phơi trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời.

Nệm Trung Nguyên ưu tiên chọn vải Spandex để may áo nệm

Tại Nệm Trung Nguyên, chúng tôi hiểu rằng áo nệm không chỉ là lớp vỏ bọc bên ngoài, mà còn là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng giấc ngủ và bảo vệ sức khoẻ cho người dùng. Sau một thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng, Nệm Trung Nguyên đã quyết định lựa chọn vải Spandex làm chất liệu chính để may áo nệm trên nhiều dòng sản phẩm.

Cụ thể là với dòng nệm cao su non, Nệm Trung Nguyên đã may vỏ nệm bằng vải thun Spandex cao cấp co giãn 4 chiều, tích hợp kháng khuẩn ion bạc và chống mạt bụi. Trên dòng nệm lò xo Hybrid, chúng tôi kết hợp chất liệu Spandex với Polyester để cho ra đời loại áo nệm có độ bền cao, co giãn tốt, thoáng mát, chống bám bụi toàn diện.

Chính điều này đã giúp cho các sản phẩm của Nệm Trung Nguyên không chỉ có chất lượng tốt, đảm bảo độ an toàn cho sức khoẻ, mà còn nâng cao được tính thẩm mỹ và mang lại cảm giác thoải mái cho tất cả mọi người.

Kết luận

Vậy là chúng ta đã tìm hiểu xong tất tần tật về vải Spandex. Đây là loại chất liệu nhiều đặc tính tuyệt vời, được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực sản xuất quần áo hiện nay. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích, Nệm Trung Nguyên xin hẹn gặp lại bạn trong những nội dung thú vị tiếp theo!